"Helena Wanda Błażusiak-Pawlik: Niezłomna bohaterka podziemia i inspiracja dla symfonii"

Helena Wanda Błażusiak-Pawlik, urodzona 4 lutego 1926 r. w Szczawnicy, była nie tylko świadkiem, ale i czynnym uczestnikiem dramatycznych wydarzeń II wojny światowej. Jako córka Stanisława Błażusiaka, znanego pod pseudonimem „Pik”, i Zofii z domu Hurkała, Helena dorastała w atmosferze głębokiego patriotyzmu i wiary katolickiej. W młodym wieku zaangażowała się w działalność konspiracyjną Armii Krajowej, gdzie pełniła role łączniczki i sanitariuszki. Jej życie i działalność są przykładem niezłomności i odwagi.

W pierwszych dniach II wojny światowej, rodzina Błażusiaków przeniosła swoje zaangażowanie w obronę kraju do konspiracji. Stanisław Błażusiak oraz jego syn Stanisław Franciszek, pseudonim „Orzełek”, zostali przewodnikami w Służbie Zwycięstwu Polski, organizując przerzut żołnierzy i oficerów Wojska Polskiego z regionów Sądecczyzny do bezpiecznej Szczawnicy, a stamtąd przez Słowację na Węgry.

Helena, choć oficjalnie nie była członkinią Armii Krajowej, od początku wojny była wtajemniczona w działania konspiracyjne. Maj 1944 r. przyniósł jej formalne zaprzysiężenie przez komendanta Adam Czartoryskiego, ps. „Szpak”, i przydział do pracy w Schronisku na Lubaniu. Tam wspierała lokalny szpital polowy, a jej działalność szybko stała się kluczowa dla funkcjonowania podziemnych struktur.

Tragikomicznym momentem w jej życiu był areszt w wrześniu 1944 r. W wyniku donosu, Niemcy zlokalizowali partyzantów w schronisku. Helena została brutalnie przesłuchiwana w „Palace” – siedzibie Gestapo w Zakopanem, gdzie pod torturami utraciła wszystkie zęby, ale nigdy nie zdradziła swoich towarzyszy. W listopadzie 1944 r. udało jej się uciec z transportu do obozu koncentracyjnego, co otworzyło jej drogę do powrotu do rodzinnej Szczawnicy.

Po wojnie, pomimo prześladowań ze strony komunistycznych władz, Helena nie straciła ducha. Wykształciła się na księgową i pracowała w przedsiębiorstwie handlowym w Wadowicach, gdzie także aktywnie działała w pierwszych strukturach „Solidarności”. Jej życie było przykładem nie tylko przetrwania, ale i nieustającej walki o lepsze jutro.

Helena Błażusiak-Pawlik zmarła 25 lipca 1999 r. w Wadowicach, zostawiając po sobie nie tylko rodzinę, ale i niezatarte ślady w pamięci narodowej. Jej historia stała się inspiracją dla kompozytora Henryka Mikołaja Góreckiego, który wykorzystał jej modlitwę w „Symfonii pieśni żałosnych” – dziele, które z czasem zyskało międzynarodowe uznanie. Ta niezwykła kobieta przeszła do historii jako symbol męstwa i poświęcenia, a jej dziedzictwo nadal inspiruje kolejne pokolenia Polaków.